Ty3
Parowozy towarowe serii Ty3/43
Parowóz wojenny serii Ty3. Była to na PKP nieliczna seria obejmująca tylko 3 szt. zachowanej po II wojnie światowej niemieckiej serii BR 42. Rozwinięciem tej serii była seria Ty43, parowozów identycznych, lecz zmontowanych już po wojnie z części pozostawianych przez Niemców. Dlatego też nieliczne trzy egzemplarze parowozu Ty3 otrzymały przenumerowanie na serię Ty43 i nr: 126, 127 i 129. Znajdujący się w Parowozowni w Wolsztynie parowóz Ty3-2, nosił oznaczenie Ty43-126. Dopiero gdy w marcu 1990 roku został przydzielony do tutejszej parowozowni otrzymał swój pierwotny numer Ty3-2. Parowóz ten został zbudowany w Fabryce Schichau – w Elblągu w 1944 roku i posiada nr fabryczny 4448. Przed przejęciem przez PKP nosił na DR oznaczenie 42 1427. Stacjonował w lokomotywowniach: Bydgoszcz, Piła, Poznań Franowo, Sędziszów, Gniezno. Obecnie jest jednym z trzech zachowanych parowozów tej serii w Europie, prowadząc niegdyś pociągi planowe towarowe oraz turystyczne. Seria Ty43 należy do tzw. niemieckich parowozów wojennych, które jak w przypadku parowozów Ty42 zostały zmontowane w Polsce po II wojnie światowej z części pozostawionych w polskich fabrykach lokomotyw. Ogółem w Chrzanowie i Poznaniu zmontowano 126 sztuk tych parowozów. Był to parowóz towarowy o nacisku 18 ton na oś, przeznaczony do ruchu na liniach o kiepskiej nawierzchni. Posiadał nadprężność pary w kotle 16At, 5 wiązanych osi napędnych i mógł jeździć z szybkością 80 km/h. Posiadany przez Parowozownię w Wolsztynie parowóz Ty43-123 został zbudowany w 1949 roku w Fabryce Lokomotyw w Poznaniu. Otrzymał numer fabryczny 1354. Służbę swoją rozpoczął w Zbąszynku, następnie pracował w Lokomotywowniach: Zielona Góra, Chełm, Gniezno, a od sierpnia 1989 roku znajduje się w Wolsztynie, gdzie wykorzystywany był przede wszystkim przy pociągach turystycznych. W parowozowni znajduje się też ustawiony w charakterze pomnika parowóz Ty43-92, wyprodukowany w 1948 w HCP Poznań (nr fabr. 1323).
Spis parowozów towarowych serii Ty3/43 stacjonujących w Wolsztynie
| Oznaczenie | Producent | Nr. fabr./rok budowy | Miejsce postoju | Status | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| Ty3-2 | Schichau – Elbing | 4448/1944 | Gniezno | Nieczynny | ex DRG 42 1427, ex PKP Ty43-126 |
| Ty43-92 | HCP Poznań | 1273/1948 | Wolsztyn – stacja | Nieczynny | |
| Ty43-123 | HCP Poznań | 1354/1949 | Wolsztyn – stacja | Nieczynny |
Podstawowe dane techniczne parowozów serii Ty3/43
| Parowóz | Ty3/43 |
|---|---|
| Układ osi | 1-5-0 |
| Średnica cylindra / skok tłoka | 630/660 mm |
| Średnica kół napędnych | 1400 mm |
| Rozstaw osi skrajnych | 19000 mm |
| Długość parowozu (ze zderzakami) | 23000 mm |
| Ciśnienie w kotle | 1,6 Mpa |
| Powierzchnia rusztu | 4,70 m2 |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła | 199,54 m2 |
| Max nacisk osi na szyny | 17,1 t |
| Masa parowozu próżnego | 106,7 t |
| Masa w stanie służbowym (z tendrem) | 158,0 t |
| Siła pociągowa | 18130 kG |
| Moc | 1170 kM |
| Prędkość maksymalna | 80 km/h |
| Tender | 30D43 |
| Średnica kół | 930 mm |
| Pojemność skrzyni wodnej | 30,0 m3 |
| Pojemność skrzyni węglowej | 10,0 t |
| Masa tendra próżnego | 20,8 t |
| Masa w stanie służbowym | 60,8 t |
